Bijzondere Collecties binnen de UKB
De Nederlandse universiteiten en de KB beheren omvangrijke erfgoedcollecties die nationaal en vaak ook internationaal van groot belang zijn. Dat erfgoed omvat onder meer handschriften, gedrukte werken, kaarten, archivalia, beeldmateriaal (schilderijen, tekeningen, prenten, foto’s, etc.) en museale objecten. De UKB-werkgroep Bijzondere Collecties vertegenwoordigt de sectoren en afdelingen met de verantwoordelijkheid voor grote of kleinere erfgoedcollecties binnen de bibliotheekwereld.
Doel
De werkgroep zet zich in voor het delen van kennis en ervaring rondom onderwerpen als:
- het toegankelijk maken, beheren en ontsluiten van documentair erfgoed,
- onderwijs, onderzoek
- fysieke en digitale publiekspresentaties. Het gaat daarbij zowel om fysieke collecties, gedigitaliseerd erfgoed als om ‘digitaal geboren’ collecties.
- Waar nodig en gewenst zal de werkgroep zich inzetten om binnen het veld van bijzondere collecties de toepassing van internationale standaarden en open source software voor het beheren en uitwisselen van digitale collecties te stimuleren.
Netwerkgroepen Bijzondere Collecties
De werkgroep Bijzondere Collecties kent diverse netwerkgroepen die zich richten op het delen van kennis rondom een specifiek collectie-thema:
- Handschriften
- Kaarten en atlassen
- Gedrukte werken
Binnen de netwerkgroepen worden rondom bepaalde onderwerpen taakgroep ingesteld.
Ambities voor beleidsperiode 2021-2024
De werkgoep zet zich in voor het vertalen van de ambities van het UKB-bestuur. We organiseren een keer per jaar een landelijke themadag waar een of meerdere ambities worden besproken en uitgewerkt. Deze dag dient tevens als jaarlijkse gelegenheid voor alle deelnemers in UKB-BC om elkaar te ontmoeten. Daarnaast kunnen – met name uit de kring van de taakgroepen – kleine bijeenkomsten (seminars, rondetafelgesprek, etc.) worden georganiseerd op gespecialiseerde deelonderwerpen.
In deze beleidsperiode ligt de nadruk op het versterken van de mogelijkheden om op een gedistribueerde wijze samen te werken rondom digitale collecties en het ontwikkelen van standaarden voor ‘digitaal geboren’ collecties. Het gaat daarbij om het delen van metadata door ‘automatische harvesten’ alsook om het delen van gedigitaliseerde objecten, door middel van het delen van kennis over IIIF. Voor wat betreft ‘digitaal geboren’ collecties ligt de focus op het ontwikkelen en delen van kennis op dit gebied, onder meer waar het gaat om literaire collecties en schrijversarchieven. In diverse taakgroepen zal deze problematiek aan de orde komen en het zal ook geagendeerd worden op de bijeenkomsten van UKB-BC.
Samenstelling
De UKB-werkgroep Bijzondere Collecties bestaat in 2021 uit een dagelijks bestuur, diverse netwerkgroepen en taakgroepen. Alle bibliotheken en andere instellingen met een (papieren) erfgoedcollectie die zowel voor onderwijs en onderzoek als voor een publieke functie beschikbaar is, kunnen zich aansluiten en door één afgevaardigde laten vertegenwoordigen in UKB-BC. Daarnaast kunnen diverse andere vertegenwoordigers van dezelfde instellingen deel uitmaken van de netwerk- en taakgroepen.
Dagelijks bestuur
Garrelt Verhoeven – Universiteit Leiden – voorzitter
Anouk Janssen – Koninklijke Bibliotheek Den Haag
Hans Mulder – Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam
Leden
Michiel Cock – Vrije Universiteit Amsterdam
Odin Essers – Maastricht University
Adrie van der Laan – Rijksuniversiteit Groningen
Bart Jaski – Universiteit Utrecht
Roman Koot – Erasmus Universiteit Rotterdam
Anneke Groen – Wageningen University and Research
Eefje Roodenburg – Radboud Universiteit Nijmegen
Marietje Ruijgrok – TU Delft
Netwerkgroepen
Handschriften Рvoorzitter Andr̩ Bouwman РUniversiteit Leiden
Kaarten en atlassen – voorzitter Reinder Storm – Universiteit van Amsterdam
Gedrukte werken – voorzitter Eefje Roodenburg – Radboud Universiteit Nijmegen
Taakgroepen
Digitale Collecties – voorzitter Saskia van Bergen – Universitaire Bibliotheken Leiden
Literaire collecties – voorzitter Bertram Mourits – Literatuurmuseum
MMDC – voorzitter Ed van der Vlist – KB/Nationale Bibliotheek, Den Haag
CEN – voorzitter Jeroen Vandommele – KB/Nationale Bibliotheek, Den Haag
UKB liaison: Kurt de Belder – Universiteit Leiden
Laatst gewijzigd: 20 juli 2021